بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در سال 1401 با هدف برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری، طراحی کلان و حمایت جامع و کامل از صنعت بازی‌های رایانه‌ای با رویکرد بومی‌سازی و تقویت تولیدات داخلی، تامین دانش فنی، ایجاد زمینه برای رشد و شکوفایی خلاقیت‌های جوان و ترویج مبانی فرهنگی و هویت اسلامی ـ ایرانی تلاش کرد تا فعالیت‌ها و برنامه‌های متنوعی را در زیست بوم بازی‌های دیجیتال کشور انجام دهد. در آستانه پایان سال برخی از مهمترین برنامه‌ها و اقدامات انجام شده بنیاد در سال 1401 را مرور کرده‌ایم.

معرفی دستاوردهای حوزه نشر بازی در نمایشگاه کتاب تهران

انتشارات بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از 21 تا 31 اردیبهشت‌ماه  با حضور در سی و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و عرضه تالیفات پژوهشی خود میزبان علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه بازی در مصلی تهران شد.

کتاب‌های دیپلماسی بازی‌های دیجیتال: مفهوم‌شناسی، جایگاه و ارزیابی؛ بازی جدی، بازی فراتر از سرگرمی؛ نظام رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای اسرا (فاز سوم)؛ مجموعه مقالات برگزیده ششمین دوره کنفرانس بازی‌های رایانه‌ای؛ فرصت‌ها و چالش‌ها در حوزه کودکان و بازی‌های دیجیتال؛ درآمدی بر سیاست‌گذاری سواد رسانه‌ای و روندهای نوظهور در بازی‌های دیجیتال عناوین منتشر شده انتشارات بنیاد در سال 1399 و 1400 در حوزه بازی‌های دیجیتال هستند که در ایام برگزاری نمایشگاه برای خرید و استفاده علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه بازی عرضه شدند.

چالش اطلاعات عمومی در لیگ بازی‌های ویدئویی «کتاب‌بازی»

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در یک همکاری مشترک و در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی و آشنایی بیشتر کاربران بازی‌های ویدئویی با مفاهیم و اطلاعات عمومی و کاربردی دو دوره لیگ بازی‌های ویدئویی «کتاب‌بازی» را از طریق بازی موبایلی «کوییز» برگزار کردند. دوره اول این لیگ از عید سعید فطر آغاز و پس از 7 روز رقابت فشرده میان کاربران به کار خود پایان داد. دور دوم این لیگ نیز از عید قربان تا عید غدیر برگزار شد.

دوره اول این لیگ با حضور 4216 شرکت‌کننده و دوره دوم با حضور5200 شرکت‌کننده برگزار شد و مجموع شرکت‌کنندگان این رویداد 9447 نفر بود. در این رویداد 41 هزار و 960 دست بازی برده و 9 هزار و 420 بازی مساوی ثبت شد و در مجموع 51 هزار و 380 بازی در دو دوره رویداد انجام شد.

در مراسم اختتامیه این رویداد که همزمان با چهارمین نمایشگاه بازی‌های رایانه‌ای در مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد از 10 برگزیده دوره اول و دوم لیگ کتاب بازی با اهدای جوایزی تقدیر شد. بر این اساس به نفرات اول مبلغ 11 میلیون، نفرات دوم 9 میلیون، نفرات سوم 7 میلیون، نفرات چهارم 5 میلیون و نفرات پنجم 3 میلیون تومان جایزه نقدی اهدا شد.

فصل جدید مدیریتی

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در سال 1401 شاهد تغییر مدیرعامل و آغاز دوره جدید مدیریتی خود نیز بود. در این تغییر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد امین حاجی هاشمی را به عنوان مدیرعامل جدید بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای منصوب کرد. حاجی هاشمی از مهرماه 1401 جانشین سیدصادق پژمان شد که از اردیبهشت سال ۹۸ مسئولیت بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای را بر عهده داشت.

برنامه‌ای ملی برای آموزش بازی‌سازی

سال 1401 نقطه عطفی برای فعالیت‌های آموزشی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای با برگزاری اردوهای آموزشی بازی‌سازی در استان‌ها و شهرستان‌های مختلف کشور بود.

برگزاری این اردوهای آموزشی توسط انستیتو ملی بازی‌سازی بنیاد با رویکرد حمایت از کشف استعدادهای ناشناخته صنعت بازی در مناطق مختلف کشور و ایجاد زمینه تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز زیست بوم بازی‌های دیجیتال کشور از سال 1401 در برنامه تحولی نظام آموزشی این بنیاد قرار گرفت و تا پایان سال هم ادامه داشت.

 در این طرح آموزشی ملی شرکت‌کنندگان در هر استان با توجه به میزان آشنایی با مهارت‌ها و تکنیک‌های ساخت بازی، در یک دوره فشرده، آموزش‌های تکمیلی را برای تولید یک بازی شرکت کردند.

در ادامه برگزاری این رویدادها، شرکت‌کنندگان در رویداد 2 روزه بازی‌سازی گیم جم حاضر می‌شدند تا بتوانند براساس آموزش‌های ارائه شده به تولید یک محصول دست پیدا کنند. تولیدات ارائه شده از سوی شرکت‌کنندگان در رویداد گیم جم هر استان در معرض ارزیابی داوران قرار و پروژه‌های برتر معرفی شدند.

 ایجاد شرایط جذب منتخبان به عنوان نیروی انسانی توانمند و با استعداد در صنعت بازی‌سازی کشور، ارائه گواهینامه مهارتی، استفاده رایگان از دوره‌های آموزشی مقدماتی انستیتو ملی بازی‌سازی و ارائه آموزش‌های مستمر از دیگر امتیازاتی است که توسط انستیتو ملی بازی‌سازی برای تیم‌های منتخب این رویدادها در نظر گرفت.

 این رویداد در استان‌ها و شهرستان‌های مختلف کشور شامل سیستان و بلوچستان، کرمانشاه، یزد، جلفا، بیرجند، قزوین، هرمزگان، بوشهر و کیش برگزار شد.

جام قهرمانان بازی‌های ویدئویی ایران در ایستگاه هفتم

هفتمین جام قهرمانان بازی‌های ویدیویی ایران همزمان با جام جهانی، با شعار «تا پای جان، برای ایران» و در قالب رویدادی ملی برگزار شد.

این رویداد در دو بخش حضوری بازی آفلاین فیفا و بخش ویژه بازی‌های موبایلی ایرانی و با رویکرد تمرکززدایی از برگزاری این مسابقات در تهران در قالب لیگ استانی در استان‌های خراسان رضوی، مازندارن، اردبیل، قزوین و شهرستان ملارد در استان تهران برگزار شد.

در هفتمین جام قهرمانان بازی ویدیویی ایران علاوه بر برنامه‌ریزی برای برگزاری مسابقات حضوری و آفلاین، در بخشی نمایشگاهی تدارک ویژه‌ای نیز برای ارائه خدمات متنوعی در حوزه اطلاع‌رسانی سواد بازی به خانواده‌ها و علاقه‌مندان با بازی‌های دیجیتال و تجربه انجام سرگرمی‌های الکترونیک و بازی‌های واقعیت مجازی(VR) دیده شد. بخش نمایشگاهی در محل برگزاری مسابقات در استان‌های میزبان این رویداد برگزار شد. ارائه مشاوره بازی، ارائه و امکان انجام بازی‌های رومیزی و بازی‌های حرکتی، برگزاری میزگردهای تخصصی ویژه فعالان زیست بوم بازی‌های دیجیتال کشور با عنوان «تجربه بازی‌ساز» و نمایش فیلم مستند «بازی باز» از برنامه‌های بخش نمایشگاهی این رویداد بود.

مرحله استانی هفتمین جام قهرمانان بازی‌های ویدئویی ایران که از روز اول آذر ماه در خراسان رضوی کار خود را آغاز کرد و در استان‌های اردبیل، مازندران و قزوین ادامه پیدا کرد، 11 آذر ماه در شهرستان ملارد استان تهران به کار خود پایان داد.

 به نفر اول مسابقات فیفا مبلغ 20 میلیون تومان جایزه نقدی و نفرات بعدی تا 15 و 10 میلیون تومان جایزه غیر نقدی اهدا شد.

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در این رویداد ملی با هدف حمایت از بازی‌های باکیفیت و موفق ایرانی و معرفی این بازی‌ها به کاربران سراسرکشور و همچنین فارسی زبانان خارج از کشور، برگزاری لیگی مستقل به صورت آنلاین ویژه بازی‌های موبایلی ایرانی را نیز تدارک دید.

فوتبالیستارز،کات آف، منچیکو و کوییز از جمله بازی‌های ایرانی حاضر در این لیگ بودند و در این بخش نیز نفر اول هر رشته مبلغ 20 میلیون تومان جایزه نقدی و نفرات دوم و سوم نیز جوایز غیرنقدی دریافت کردند.

مرحله نهایی و اختتامیه این رویداد در رشته فیفا 22 همزمان با برگزاری چهارمین نمایشگاه بازی‌های رایانه‌ای در مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد.

در مجموع 2 هزار و 422 نفر در مسابقات فیفا در بخش بازیکنان حرفه‌ای فیفا، بخش دانش‌آموزی و بخش بانوان شرکت کردند. بخش بازی‌های موبایلی با حضور بیش از 100 هزار نفر شرکت‌کننده برگزار شد و در مجموع حدود 12 هزار نفر نیز از برنامه‌های سالنی، کارگاهی و نمایشگاهی این رویداد استفاده کردند.

ایستگاه بازی برای زائران پیاده‌روی اربعین

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در سال 1401 برای اولین بار با برپایی موکب و ایستگاه بازی در کربلای معلی همزمان با ایام اربعین حسینی به معرفی بازی‌های ایرانی- اسلامی به شرکت‌کنندگان در مراسم پیاده روی اربعین پرداخت.

در این موکب که داخل حرم امام حسین (ع)، شارع الشهداء برپا شد، ضمن ارائه بازی‌های ایرانی- اسلامی و حوزه مقاومت، فرصت انجام این بازی‌ها برای کودکان و نوجوانان حاضر در پیاده‌روی اربعین فراهم شد.

بازی‌های سفیرعشق، مختار: فصل قیام، فرمانده مقاومت: نبرد آمرلی از موسسه فرهنگی منادیان، بازی موبایلی کودکان اربعین از ساخته‌های استودیو بازی‌سازی ایرانی- اسلامی مهاد و بازی موبایلی پیربابا (بازی آشپزی ایرانی-موکب‌داری) تولید استودیو مارس از جمله بازی‌هایی بودند که در موکب بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در شهرکربلا ارائه شد و امکان انجام این بازی‌ها برای زائران به وجود آمد.

در این موکب علاوه بر امکان انجام بازی، درباره توجه به موضوع رده‌بندی سنی بازی‌ها و لزوم توجه خانواده‌ها به مصرف بهینه بازی‌های دیجیتال و سواد بازی نیز اطلاع‌رسانی شد.

اعلام آخرین اطلاعات مصرف بازی‌های دیجیتال در ایران

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در بهمن ماه 1401 نتایج تازه‌ترین پیمایش کشوری بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در خصوص شاخص‌ترین اطلاعات مصرف بازی‌های دیجیتال در ایران را اعلام کرد. براساس این پیمایش میانگین سنی بازیکنان از 22 سال در سال 98، به 23 سال در سال 1400 رسیده است و بازیکنان به طور متوسط 95 دقیقه در روز بازی می‌کنند.
نتایج این پیمایش همچنین نشان می‌دهد که 58 درصد بازیکنان به صورت آنلاین بازی می‌کنند. همچنین از لحاظ تفکیک جنسیتی نیز ۵۹ درصد بازیکنان مرد و ۴۱ درصد زن هستند.
موبایل پلتفرم محبوب بازیکنان ایرانی است و ۹۶ درصد از بازیکنان با پلتفرم موبایل، ۲۵ درصد با پلتفرم کنسول و ۱۹ درصد با پلتفرم رایانه بازی می‌کنند. ۳۳ درصد بازیکنان از بیش از یک پلتفرم برای بازی‌کردن استفاده می‌کنند و از همین رو مسلما درصد استفاده کاربران از پلتفرم‌های بازی بیش از ۱۰۰ خواهد شد.
بازیکنان حرفه‌ای 4 میلیون نفر از مجموع کل بازیکنان بازی‌های دیجیتال کشور را تشکیل می‌دهند و بیش از 21 ساعت در هفته را به بازی اختصاص می‌دهند. 14.5 میلیون نفر از بازیکنان در دسته بازیکنان مصمم قرار گرفته‌اند که به طور میانگین 5 تا 21 ساعت در هفته بازی می‌کنند. 15.5 میلیون نفر نیز بازیکنان تفننی هستند و به طور میانگین بین یک تا 5 ساعت در هفته بازی می‌کنند.
براساس نتایج این پیمایش میزان هزینه‌کرد بازیکنان ایرانی در سال 1400 برای بخش نرم‌افزار دو هزار و 612 میلیارد تومان است که سهم بازی‌های موبایلی بومی 202 میلیارد تومان، بازی‌های کنسولی بومی 3/8 میلیارد و بازی‌های رایانه‌ای بومی نیز 14 میلیارد تومان بوده است.

چهارمین نمایشگاه بازی‌های رایانه‌ای

چهارمین نمایشگاه بازی‌های رایانه‌ای در قالب نمایشگاه فناوری‌های محتوای فضای مجازی (CTEX)  از 16 تا 19 بهمن ماه در شبستان مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد.

برگزاری نمایشگاه فناوری‌های محتوای فضای مجازی (CTEX) با تدبیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر ادغام دو نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال و نمایشگاه بازی‌های رایانه‌ای برای نخستین بار انجام شد.

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در این نمایشگاه علاوه بر معرفی فعالیت‌های این بنیاد در بخش‌های مختلف حمایت، آموزش و پژوهش و ارائه خدمات مشاوره‌ای در حوزه سواد بازی و رده‌بندی سنی بازی‌های ویدئویی به معرفی دستاوردهای شرکت‌های بازی‌ساز در حوزه طراحی و تولید بازی‌های جدی و معرفی تیم‌های مرکز رشد انستیتو ملی بازی‌سازی پرداخت. برگزاری مرحله پایانی هفتمین جام قهرمانی بازی‌های ویدئویی ایران و مراسم اختتامیه لیگ‌های کتاب‌بازی و امضاء تفاهم‌نامه همکاری با مجمع شهرداران آسیایی از برنامه‌هایی بود که در ایام برپایی این نمایشگاه انجام شد.

راه‌اندازی بازی‌سرا در مسیر راهپیمایی ۲۲ بهمن

همزمان با جشن سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اقدام به ایجاد بازی‌سرا در مسیر راهپیمایی ۲۲ بهمن کرد.

این بازی‌سرا در مسیر راهپیمایی 22‌ بهمن برپا و در آن بازی‌های ایرانی و ورزشی کنسولی و سایر فناوری‌ها مانند واقعیت افزوده برای کودکان و نوجوانان علاقه‌مند در مسیر راهپیمایی ارائه شد. همچنین کارشناسان سواد بازی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در این بازی‌سرا به ارائه مشاوره به خانواده‌ها در خصوص موضوع سواد بازی‌ پرداختند.

حضور در نمایشگاه‌ها و رویدادهای تخصصی

 بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در سال 1401 با حضور در نمایشگاه‌ها و رویداد‌های تخصصی حوزه بازی‌های ویدئویی به معرفی فعالیت‌های خود در بخش‌های مختلف پرداخت.

 حضور در اولین نمایشگاه تخصصی بازی و سرگرمی، فناوری‌ها و صنایع وابسته، حضور در اولین نمایشگاه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر ایران (رصتا)، حضور در بخش نمایشگاهی دهمین اجلاس رایزنان فرهنگی ایران، حضور در نمایشگاه هفته مبارزه با مواد مخدر، حضور معاونان بنیاد در نشست تخصصی «موبایل و بازی‌های دیجیتال» و رویداد تخصصی بازی‌های دیجیتال و گیم جم آکادمی ایرانسل از جمله این برنامه‌ها بود.