«گیمرهای ایرانی» چگونه «پازل»‌های بازی را می‌چینند

 اگر نگوییم مهم‌ترین قطعا یکی از فاکتورهای مهم برای برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری در حوزه‌ بازی، شناسایی بازی‌های مورد علاقه‌ جمعیت بازی‌کننده است. آماری که دانستن آن قطعا می‌تواند علاوه بر یاری رساندن به فعالان حوزه و سیاست‌گذاران، به کمک بخش خصوصی و هدایت سرمایه‌های کلان به مجاری صحیح و ثمربخش آمده و وضعیت نهایی بازی‌ها را بهبود بخشد.

به گزارش خبرنگار مهر، تحلیل بازی‌های مورد علاقه‌ جمعیت بازی‌کننده در هر کشوری، از لحاظ سبک شناسی و میزان در دسترس بودن و نوع تعامل نیز از منظر روان‌شناسی و جامعه‌شناسی می‌تواند به نتایج بسیار مهمی دست پیدا کند. به همین خاطر است که «ایرانی‌ها بیشتر چه بازی‌هایی را بازی می‌کنند؟» یکی از کلیدی‌ترین و مهم‌ترین سوالاتی است که باید به طور مداوم پرسید.

«بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای» در سال‌های اخیر طرح ملی پیمایش ملی بازیکنان ایران را به اجرا درآورده و بخشی از نتایج چهارمین دوره‌ این پیمایش به این سوال اساسی پاسخ می‌دهد. توجه به آمار و ارقام ارائه شده در نتایج این پیمایش نه تنها می‌تواند در بسیاری از زمینه‌ها مورد استفاده قرار بگیرد و راهبردی شود، که دقت در کیفیت آن‌ها، از جمعیت ۲۸ میلیونی بازی‌کنندگان در سال ۹۶ اطلاعات نسبتا دقیق و روشن‌کننده‌ای ارائه می‌دهد. از جمله این جمعیت کثیر بیشتر از همه به انجام چه سبک از بازی‌ها علاقه‌مند است و بیشتر از کدام انواع بازی‌ها تاثیر می‌پذیرد.

آماری که می‌تواند نشان‌گر بسیاری از موارد فرهنگی و اجتماعی از جمله سلیقه‌ فردی، جمعی و تمایلات روحی و ذهنی بازی‌کنندگان باشد.

دقت به ژانرهای بازی در بررسی پاسخ‌های محتمل به پرسش «بازیکنان ایرانی چه بازی‌هایی می‌کنند؟» نکات مهمی را برملا می‌سازد. بر اساس گزارش نمای بازی ۱۳۹۶ پرطرفدارترین ژانر بازی در میان گیمرهای ایرانی ژانر معمایی (پازل) است. با این‌که تراکم بازی‌های معمایی احتمالا در بازار و مخصوصا در بازار بازی‌های کنسول و کامپیوتر نسبت به دیگر ژانرها کم است، با اقبال بیشتری در ایران مواجه شده، بازی‌های ژانر دونده و سکوبازی‌ها در رده‌ی بعدی محبوبیت قرار دارند. کفه‌ ترازو این بار به نفع تنوع و تکثر این سبک بازی‌ها پایین می‌رود و زمانی که رتبه‌ سوم پرطرفدارترین ژانر به بازی‌های رانندگی و رتبه‌ چهارم به بازی‌های ورزشی می‌رسد تعادل نسبی برقرار شده است. نکته‌ قابل توجه این‌جا است که بازی‌کنندگان سپس به بازی‌های آرکید علاقه بیشتری نشان می‌دهند و سبک‌های دیگر از جمله بازی‌های شبیه‌ساز، نقش‌آفرینی، تیراندازی و مبارزه‌ای حتی به پنج ژانر مورد علاقه‌ گیمرهای ایرانی نزدیک هم نمی‌شوند.

پرطرفدارترین بازی مخاطبین ایرانی تا پایان سال ۹۶ همچنان عنوان «کلش او کلنز» (Clash of Clans) است که حالا کمی از مد افتاده است،‌ اما ظاهرا همچنان به قدرت قبل در ایران بازی می‌شود. در رتبه‌ بعدی محبوبیت، بازی ورزشیPES قرار می‌گیرد که برای سالیان درازی است از محبوبیت فوق‌العاده‌ای نزد بازی‌کنندگان ایرانی برخوردار است. بازی «فیفا» (FIFA) به عنوان دیگر نماینده‌ ژانر ورزشی در این لیست در رتبه‌ پنجم قرار می‌گیرد.

وجود سه عنوان اکشن و تیراندازی در میان ۱۰ بازی پرطرفدار ایران نشان می‌دهد این ژانر هنوز جذابیت‌های خود را برای بازیکنان ایرانی داشته و اگرچه در میان ژانرهای مورد علاقه‌ عمده گیمرها قرار نمی‌گیرد، با دارا بودن عناوین قدرتمندی همچون «ندای وظیفه» (Call of Duty) و «کانتر استرایک» (Counter-Strike) تعداد قابل توجهی از بازی‌کنندگان را به خود مشغول ساخته است.

عنوان دیگری مثل بازی کارتی «کلش رویال» که ممکن است محبوبیت و مقبولیت خود نزد گیمرهای ایرانی را مدیون عنوان اصلی یعنی کلش او کلنز باشد نیز در میان ۱۰ بازی پرطرفدار در ایران دیده می‌شود.

بازی «باقلوا» از دیگر بازی‌های محبوب ایرانی‌ها است که با در نظر گرفتن علاقه‌ بازیکنان به ژانر آرکید، و نیز بازی‌های موبایلی به سادگی توجیه می‌شود. Pou احتمالا عنوان دیگری که همین وضعیت را دارا است. در آخر، بازی ایرانی «کوئیز آو کینگز» (Quiz of Kings) که ثابت کرده یکی از محبوب‌ترین بازی‌های کوئیز نزد کاربران است و همچنان بی‌رقیب به جذب مخاطب و حفظ آن ادامه می‌دهد و دیدن آن در رده‌ی دهم پرطرفدارترین بازی‌ها در ایران ابدا تعجبی ندارد.

آمار به دست آمده از گزارش نمای باز ۱۳۹۶ نشان می‌دهند که متاسفانه تقریبا نیمی از بازیکنان به رده‌بندی سنی بازی‌ها توجه نمی‌کنند. در کنار این ۴۷ درصدی که به رده‌بندی سنی اصلا توجهی ندارند، ۲۹ درصد دیگر از بازیکنان قرار می‌گیرند که «تا حدودی» به این موضوع توجه می‌کنند. آماری که نشان می‌دهد به فرهنگ‌سازی و نظارت بیشتری بر موضوع رده بندی سنی بازی‌ها در کشور نیاز است. طبق آمار ۲۴ درصد از بازی‌کنندگان به رده بندی سنی توجه زیادی دارند.

اطلاعات موجود در گزارش نمای باز ۱۳۹۶ با تحلیل داده‌های حاصل از پیمایش ملی مرکز تحقیقات بازی‌های دیجیتال در ایران با نمونه آماری ۸۰۰۰ نفری به دست آمده است.